Coaching Familiebedrijf

De afgelopen jaren is mijn affiniteit voor de dynamiek in familiebedrijven gegroeid. Ik heb vele mensen mogen begeleiden die, werkend in een familiebedrijf, voor bepaalde vraagstukken kwamen te staan.

Werken voor een familiebedrijf is anders dan werken voor een bedrijf waar geen familiale banden zijn. Er zijn andere loyaliteiten, andere eigenaarsstructuren dan in een ‘gewone B.V.’ Zakelijke relaties en privérelaties lopen door elkaar. Familiebedrijven die dit goed weten te leiden, hebben een voorsprong op hun concurrenten; de betrokkenheid en loyaliteit in een familiebedrijf is hoger dan gemiddeld. Ongeveer 70% van de Nederlandse bedrijven is een familiebedrijf.

Familiebedrijven hebben dus voordelen. Er zijn echter ook bedreigingen. In het familiebedrijf spelen drie systemen tegelijkertijd een rol: het familiesysteem, het systeem van eigenaren, en het systeem van werknemers. Deze systemen overlappen, en dat maakt dat relaties in een familiebedrijf complexer zijn. Deze systemen op elkaar afgestemd houden is een uitdaging voor elk familiebedrijf. Het schrijven van een familiestatuut en inrichten van een familieraad helpen daarbij.

Het niet gevoerde gesprek

Het komt regelmatig voor dat wij worden ingeschakeld door de vaste familie-adviseur om een aantal gesprekken te helpen voeren. Wij voegen dan tijdelijk in.

Deze gesprekken vinden vaak plaats rondom grote veranderingen. Bijvoorbeeld: bij een opvolging, een overname, een huwelijk, bij (onverwacht) overlijden, verandert er veel in de onderlinge relaties. In het ideale geval bespreekt de familie tijdig wat deze veranderingen gaan betekenen voor de onderlinge relaties. Veel veranderingen zijn immers te voorzien, zoals een opvolging die er aan komt. Toch worden deze gesprekken vaak vermeden omdat ze spanning geven in de onderlinge verhoudingen. Wij kunnen helpen deze ‘niet gevoerde gesprekken’ in de familie (alsnog) te introduceren. Hoe eerder de familie het onderlinge gesprek aangaat, hoe minder kans op conflict in een later stadium.

Voorbeelden van vraagstukken zijn:

Als jonge opvolger in het bedrijf van mijn ouders weet ik alle ogen op mij gericht. Hoe neem ik ruimte voor de ontwikkeling van mijn eigen identiteit en eigen keuzes?

Mijn aanstaande echtgenoot vindt dat ik veel te veel doe voor het familievermogen, terwijl mijn zus gewoon haar eigen leven leidt. Ik voel mij erg verantwoordelijk om mijn ouders te helpen dit vermogen te beheren. Dit geeft spanning in mijn huwelijk. Hoe moet ik hiermee omgaan?

Toen ons bedrijf werd overgenomen, ben ik door de kopende partij gevraagd CEO te worden. Ik heb ja gezegd uit loyaliteit naar de familie, maar nu wordt deze stap mij kwalijk genomen door mijn broers. Hoe kom ik terug in de familie?

Ik heb samen met mijn broer destijds het familiebedrijf overgenomen. Sinds het overlijden van mijn beide ouders is de relatie tussen mijn andere broer en zus, met ons beide bekoeld. Ik heb daar last van. Wat is hierin mijn rol?

Mijn ouders hebben hun grond overgedaan aan mijn oudste broer, die daar zijn bedrijf op is begonnen. Ik heb inmiddels ook een eigen bedrijf en vind het onrechtvaardig dat ik minder grond heb. Mijn ouders zien mijn probleem niet, hoe bereik ik hen?

Een traject bestaat meestal uit een aantal individuele sessies en een aantal familiesessies. Welke familiegesprekken passend zijn, bepalen we in overleg met jou. In deze vragen werk ik nauw samen met mijn collega’s Ester Kroese, Debby Linskens, Elisabeth Reitsma, en Petra van der Molen. Lees hier meer over onze intervisie en advisority support groep. 

Voor het maken van een afspraak of vragen over het tarief; neem contact op via het contactformulier.

Het driecirkelmodel van Davis en Tagiuri

In het familiebedrijf spelen drie systemen tegelijkertijd een rol: het familiesysteem, het systeem van eigenaren, en het systeem van werknemers. Het driecirkel model toont ons in één oogopslag dat er zodoende zeven verschillende systemen te onderscheiden zijn in het familiebedrijf. Elk van deze systemen heeft eigen zorgen en belangen. Spanning in de relaties in het familiebedrijf zijn vaak herleidbaar tot verschillende posities in het systeem. Bijvoorbeeld: de broer-zus relatie verandert als één van tweeën besluit in het familiebedrijf te gaan werken. Waar beide eerst in positie één zaten (familie), verschuift de zus naar positie vier (familie die werkzaam is in het bedrijf). Er komt een nieuwe dimensie bij in de broer-zus relatie. De vraag is dan of deze relatie dat nieuwe verschil kan dragen.